زلزله روز جمعه ژاپن که پنجمين زمين لرزه پرقدرت جهان از زمان راه اندازي دستگاه هاي لرزه نگاري، شناخته شده محور زمين را ۱۰ سانتي متر جابه جا کرده و موجب کوتاه تر شدن طول روزها شده است.

مجله علمي نيوساينتيست روز گذشته طي گزارشي به نقل از ژئوفيزيک دانان ناسا با بيان اين خبر اعلام کرد: زلزله 8.9 ريشتري که در ژاپن رخ داد، نه تنها خسارت هاي جاني و مالي بسياري به اين کشور وارد کرد بلکه محور زمين را حدود ۱۰ سانتي متر جابه جا کرد. به گفته ريچارد گروس، ژئوفيزيک دان ناسا، در اثر اين جابه جايي، سرعت چرخش زمين افزايش يافته و موجب شده است که 1.6 ميکروثانيه از طول روزها کم شود. يک ميکروثانيه برابر با يک ميليونيم ثانيه است. طبق بررسي هاي انجام شده، شدت اين زمين لرزه به حدي بوده که گسل آن ۴۰ متر حرکت کرده است. طول اين گسل ۳۰۰ تا ۴۰۰ کيلومتر و عرض آن ۱۰۰ کيلومتر است. براساس گزارش نيوساينتيست، در زلزله سال ۲۰۰۴ سوماترا محور زمين ۷ سانتي متر خطي و ۲ ميليونيم ثانيه قوسي جابه جا و به ميزان 6.8 ميکروثانيه از طول روز کم شد. در زلزله سال گذشته شيلي نيز محور زمين حدود ۸ سانتي متر تغيير کرد. مهم ترين دستگاه هاي لرزه نگاري دنيا در مراکز تحقيقاتي ژئوفيزيک از آلمان و اسکاتلند تا فرانسه و آمريکا در زمان وقوع زلزله ژاپن، تغييرات امواج زمين را ثبت کرده اند.

دکتر زارع، معاون پژوهشي پژوهشگاه زلزله  درباره نحوه جابه جايي محور زمين گفت: فشارهاي وارده به مرکز زمين که به دنبال وقوع زلزله هايي با قدرت بالا اتفاق مي افتد، باعث مي شود لنگر چرخش زمين يعني محوري که زمين حول آن به دور خود مي چرخد، جابه جا شود و اين روند آثار متعددي از جمله کوتاهي روز يا شب و حتي تغييراتي در فصول را به دنبال خواهد داشت.وي با تشريح جزئيات اين موضوع از بعد علمي تصريح کرد: احتمال جابه جايي خطي محور زمين به دنبال وقوع زلزله اي با اين وسعت و قدرت دور از انتظار نيست و زلزله هايي از اين دست به طور قطع روي محور زمين تاثير مي گذارد و باعث جابه جايي آن مي شود.در واقع در اثر جابه جايي گسل هايي با طول زياد و همچنين حرکت طولي اين گسل ها و مدت زمان وقوع زلزله، فشارهاي وارده باعث مي شود که لنگر چرخش زمين يعني محوري که زمين حول آن به دور خود مي چرخد جابه جا شود که ميزان اين جابه جايي نيز به شدت نيروهاي وارده بستگي دارد که درباره زلزله ژاپن با اين وسعت و با توجه به طول گسل، جابه جايي ۱۰ سانتي متري محور زمين چندان دور از انتظار نيست. وي افزود: بديهي است که با وقوع اين اتفاق و جابه جايي محور زمين روزها در جزئي از ثانيه کوتاه مي شود. در واقع در نتيجه اين زلزله، جرم بزرگي در داخل کره زمين به سمت مرکز حرکت مي کند.اين فرآيند علاوه بر جابه جايي محور زمين باعث افزايش سرعت زمين نيز خواهد شد.وي اضافه کرد: زمين لرزه ژاپن بزرگ ترين زلزله ثبت شده در تاريخ ژاپن است که ژرفاي کانوني آن حدود ۲۵ کيلومتر و ساز و کار آن فشاري با يک صفحه کاملا نزديک به قائم بوده است. بديهي است که با اين وضعيت فشار وارده به هسته زمين بسيار بالا خواهد بود. ضمن آن که وقتي يک صفحه بزرگ از يک طبقه زمين در زير اقيانوس به طبقات ديگر فشار وارد کند علاوه بر جابه جايي در محور زمين باعث مي شود که زمين سريع تر بچرخد.وي افزود: در زلزله هايي با شدت بالا مانند آن چه در ژاپن اتفاق افتاد، به نظر مي رسد طبق اطلاعات به دست آمده اين گسل حدود ۴۰ متر حرکت کرده است و زمان گسيخته شدن آن نيز 2.5 دقيقه به طول انجاميده است. بديهي است که با اين وضعيت فشار زيادي به محور زمين وارد مي شود

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: